Τι προσφέρει η φιλοσοφία σήμερα;

Η φιλοσοφία είναι μια εξαιρετικά σημαντική επιστήμη και εδώ θα εστιάσουμε στη σημασία της, στη σύνδεσή της με το σήμερα και σε άξονες που συνδέονται μαζί της μέσα από τα μάτια σπουδαίων αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων που τη σημάδεψαν.

5 + 1 λόγοι για να διαβάσεις Φιλοσοφία

Πολλοί άνθρωποι αποφεύγουν να διαβάσουν Φιλοσοφία. Ο λόγος είναι απλός. Η σύγχρονη φιλοσοφία έχει πάρει διαφορετική τροπή από αυτήν που είχε στην αρχαιότητα. Τότε, συναντούσες παντού φιλοσόφους να συνδιαλέγονται με τον κόσμο. Δεν χρειαζόταν καν να φοιτήσεις σε μια σχολή, τους συναντούσες στον δρόμο (πολλές φορές ζούσαν εκεί), η φιλοσοφία και η ζωή τους ήταν ένα.

Ορθολογισμός ή ρασιοναλισμός

Συμφωνά με τους ορθολογιστές φιλοσόφους, η γνώση μας για τον κόσμο προέρχεται κυρίως από τον ίδιο τον ορθό λόγο και τα βασικά της στοιχεία μπορούν να αναζητηθούν στον νου μας.

Διαλεκτική: η τέχνη του διαλέγεσθαι

Γενικότερα ο όρος διαλεκτική υποδηλώνει την αντιπαραβολή των αντιθέσεων και την ανάπτυξη του διαλόγου τους, με αποτέλεσμα την άρση, την εναρμόνιση ή τη νέα σύνθεσή τους.

Το σύμπαν είναι μια ψευδαίσθηση;

Το 1982 μια ερευνητική ομάδα του πανεπιστημίου του Παρισιού υπό την διεύθυνση του φυσικού Alain Aspect, πραγματοποίησε ίσως το σπουδαιότερο πείραμα του 20ου αιώνα. Οι παραπάνω ερευνητές ανακάλυψαν ότι υπό κατάλληλες συνθήκες υποατομικά σωμάτια όπως τα ηλεκτρόνια, μπορούν να επικοινωνούν ακαριαία με άλλα υποατομικά σωμάτια ανεξάρτητα από την απόσταση που τα χωρίζει τόσο αν πρόκειται για απόσταση 5 εκατοστών ή για απόσταση 100 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων, ως να ήξερε κάθε ανεξάρτητο σωμάτιο ακριβώς τι κάνουν τα άλλα.

Το πεπρωμένο του ανθρώπου

Σαν πεπρωμένο εννοείται το καθορισμένο από τη μοίρα, το προδιαγεγραμμένο, που κατευθύνει, απαρέγκλιτα, τον ανθρώπινο βίο, χωρίς ο άνθρωπος να είναι σε θέση να αντιδράσει σε ό,τι η μοίρα του επιτάσσει για το μέλλον και την εξέλιξη του.

Αναξαγόρας

Φιλόσοφος, μαθηματικός και αστρονόμος από τις Κλαζομενές της Μικρός Ασίας, ο οποίος γεννήθηκε το 499/498 π.Χ. To 462 π.Χ. εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και έγινε φίλος του Περικλή και άλλων σημαντικών Αθηναίων εκείνης της εποχής, ενώ ήταν γνωστός του Σωκράτη και του Ευριπίδη.

Να προχωρείς θαρραλέα στη ζωή με εφόδιο τη φιλοσοφία

Η φιλοσοφία μάς προσκαλεί όταν έχουμε φτάσει στην άκρη του σχοινιού, στο μη περαιτέρω, όταν αισθανόμαστε ότι βρισκόμαστε σε αδιέξοδο. Το μυστικό είναι να μην κολλήσουμε τρέμοντας ή σταυρώνοντας τα χέρια αλλά να προχωρήσουμε αποφασίζοντας να θεραπεύσουμε τον εαυτό μας. Η φιλοσοφία μάς παροτρύνει να προχωρήσουμε προς το θάρρος. Κι όπως οι ιππείς προσπαθούν να μάθουν όσο περισσότερα μπορούν για τα άλογα, έτσι κι εμείς πρέπει να προσπαθούμε να μάθουμε όσο περισσότερα μπορούμε για τον εαυτό μας και τους άλλους ανθρώπους.

Ιmmanuel Kant: «Η ηθική είναι το δόγμα που μας κάνει άξιους να ευτυχίσουμε»

Ο μεγάλος Γερμανός φιλόσοφος Immanuel Kant είναι ο φιλόσοφος του Διαφωτισμού που συνέδεσε πρώτος τον ορθολογισμό και τον εμπειρισμό τον 18ο αιώνα. Ξεκινώντας από την κριτική και την αμφισβήτηση της μεταφυσικής φιλοσοφίας έστρεψε το βλέμμα πέρα από την οντολογία, στην επιστημολογία. Το κέντρο για τον Καντ ήταν η γνώση.

Προβληματίσου σαν φιλόσοφος

Προσπάθησε να απαντήσεις στις παρακάτω ερωτήσεις, και μόνο που θα προβληματιστείς έχεις βάλει τα θεμέλια να είσαι φιλόσοφος.

Επαγωγική μέθοδος

Επαγωγή ή επαγωγικός λογισμός, και συχνά επαγωγική λογική, είναι η κίνηση από το επιμέρους προς το γενικό, από το παρατηρημένο στο μη παρατηρούμενο, από το γνωστό στο άγνωστο, μία γενίκευση από την εμπειρία.

Προσωκρατική φιλοσοφία

Η προσωκρατική φιλοσοφία γεννήθηκε στα τέλη του 7ου αιώνα π.Χ. στις Ελληνικές πόλεις της Ιωνίας. Η ίδρυση της Ιωνικής σχολής της Μιλήτου αποτελεί το οριακό σηµείο έναρξης της προσωκρατικής σκέψης και ουσιαστικά της πρώτης φιλοσοφικής σκέψης στον αρχαίο Ελληνικό κόσµο.

Ρωμαϊκή Φιλοσοφία: Η διατήρηση της αρχαίας ελληνικής κληρονομιάς

Η φιλοσοφία της αρχαίας Ρώμης στηριζόταν σε εκείνη της Ελλάδας, χωρίς καμία αξιόλογη πρω­τοτυπία, και δεν χαρακτηρίστηκε από καμιά συνέ­πεια στο σχηματισμό φιλοσοφικών σχολών. Όσον αφορά την ιστορική κληρονομιά, η κυριότερη υπηρεσία που προσέφερε η Ρώμη στη φιλοσοφία ήταν η διάδοση της φιλοσοφικής σκέψης στη Ρω­μαϊκή Αυτοκρατορία και η ανάπτυξη λατινικής ορολογίας, που αποτέλεσε τη βάση για την εξέλι­ξη της φιλοσοφίας στο Μεσαίωνα.

Φιλοσοφία των Μαθηματικών

Είναι γνωστή η άποψη ότι ένας καλός φιλόσοφος πρέπει να ξέρει μαθηματικά. Όπως και ένας καλός μαθηματικός πρέπει να έχει γνώσεις φιλοσοφίας τουλάχιστον γύρω από το αντικείμενο του. Πολύ περισσότερο μάλιστα αν θέλει να είναι ταυτόχρονα καλός παιδαγωγός.

8 σημαντικές φιλοσοφικές φράσεις

Από την αρχαιότητα έως και σήμερα, πολλοί στοχαστές και φιλόσοφοι προσέγγισαν μεγάλες αλήθειες, έβαλαν φρένο σε μονόπλευρες θεωρήσεις και σε ακρότητες, ανέδειξαν τον πλούτο του εσωτερικού κόσμου, κατέγραψαν πλήθος σκέψεων και επιχειρημάτων και υπερασπίστηκαν έναν φιλοσοφικό τρόπο ζωής.

Οι δέκα πιο περίεργες φιλοσοφικές θεωρίες

Παρακάτω παραθέτουμε ορισμένες από τις πιο περίεργες φιλοσοφικές θεωρίες. Ορισμένες από αυτές βγάζουν κάποιο νόημα, ενώ κάποιες άλλες μοιάζουν τελείως παράλογες. Φυσικά όλες βγάζουν κάποιο νόημα αν κοιτάξει κανείς το κοινωνικό υπόβαθρο κατά την περίοδο που αυτές διατυπώθηκαν. Όπως είπε κάποτε ο μεγάλος Κικέρωνας, «Δεν υπάρχει καμία διατύπωση τόσο παράλογη, που να μην την κάνει ποτέ κανένας φιλόσοφος».

Σενέκας: Η Φιλοσοφία ως μονόδρομος προς την ευτυχία

Από όλους τους ανθρώπους, μόνο όσοι βρίσκουν χρόνο να τον αφιερώσουν στη φιλοσοφία σχολάζουν μόνο αυτοί ζουν πραγματικά. Και τούτο γιατί τέτοιοι άνθρωποι δεν αρκούνται στην περιφρούρηση της δικής τους ζωής, προσαρτούν και όλους τους προηγούμενους αιώνες στον δικό τους όλα τα χρόνια που έχουν προηγηθεί προστίθενται στην παρακαταθήκη τους.

Η φιλοσοφία σήμερα: παιδεία και κοινωνία

Ας δούμε καταρχήν σε τι συνίσταται η σχέση φιλοσοφίας – παιδείας – κοινωνίας, σε ποιο βαθμό πραγματώνεται σήμερα και τι θα μπορούσε να γίνει στο μέλλον. Δυστυχώς θα πρέπει να ξεκινήσω από τη διαπίστωση ότι σήμερα η σχέση αυτή διέρχεται μια κρίση. Αποτελεί πλέον κοινό τόπο ότι η εποχή μας χαρακτηρίζεται από μια σοβαρή ένδεια φιλοσοφικής παιδείας και μια απαξίωση της φιλοσοφίας και των ανθρωπιστικών σπουδών

Η φιλοσοφία της κλασικής και ελληνιστικής περιόδου

Οι συνθήκες που επικρατούσαν στην περίοδο ακμής του πολιτισμού στα τέλη του 5ου αρχές του 4ου αιώνα π.Χ. συντέλεσαν στο να διαμορφωθούν τρία φιλοσοφικά ρεύματα: το ατομικιστικό (Λεύκιππος-Δημόκριτος), το ιδεαλιστικό (Σωκράτης-Πλάτων) και η φιλοσοφική θεωρία του Αριστοτέλη.

Η φιλοσοφία ως τρόπος ζωής

Η φιλοσοφική πράξη του Σωκράτη έδινε προτεραιότητα στην αληθινή γνώση. Όμως, δεν την κατανοούσε ως μια αφηρημένη θεωρία γνώσης, αλλά ως συγκεκριμένη γνώση του καλού, η οποία ενδιάθετα συνδέεται με τη λογική εξήγηση των πραγμάτων και υπαγορεύει ανάλογο τρόπο ζωής.