Συναίσθημα ή λογική;

Η ζωή μας κινείται σε πολλούς άξονες και σίγουρα όλοι μας έχουμε μια λογική και μια συναισθηματική πλευρά. Ποια είναι αυτή που κυριαρχεί όμως, και με γνώμονα ποια από τις δύο θα πρέπει να παίρνουμε αποφάσεις;

Αγάπη και λογική

Ο Σπινόζα, ένα από τα μεγάλα πνεύματα του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, λέει στο μεγάλο του έργο «Ηθική» ότι ο οίκτος και το μίσος είναι συναισθήματα λύπης συνδυασμένα με την ιδέα της εξωτερικής αιτίας. Η διαφορά ανάμεσά τους έγκειται μόνο στη φύση της εξωτερικής αιτίας: στην περίπτωση του οίκτου, είναι η θέα της άθλιας κατάστασης του άλλου· στην περίπτωση του μίσους, είναι η ίδια η ύπαρξη του άλλου. Το γεγονός ότι και τα δύο συναισθήματα ανήκουν στο ίδιο γένος σημαίνει πως η μετάλλαξη του οίκτου σε μίσος δεν είναι δύσκολη, αλλά —όπως μας δείχνει η εμπειρία της ζωής— ούτε και σπάνια όταν συντρέχουν οι κατάλληλες συνθήκες.

Φιλοσοφία των Μαθηματικών

Είναι γνωστή η άποψη ότι ένας καλός φιλόσοφος πρέπει να ξέρει μαθηματικά. Όπως και ένας καλός μαθηματικός πρέπει να έχει γνώσεις φιλοσοφίας τουλάχιστον γύρω από το αντικείμενο του. Πολύ περισσότερο μάλιστα αν θέλει να είναι ταυτόχρονα καλός παιδαγωγός.

Ποιοι ακολουθούν τη λογική και ποιοι το συναίσθημα;

Ο σύγχρονος άνθρωπος θεωρεί αυτονόητο ότι παίρνει αποφάσεις με το μυαλό του. Ο απλός άνθρωπος πιστεύει το ίδιο αλλά, προσθέτει και τον παράγοντα της «καρδιάς «. Σα να υπάρχει εκεί ένα άλλο κέντρο αποφάσεων. Σε κάποιους/ες μπορεί ν’ ακούγεται απλοϊκό ωστόσο, κάνουμε διάφορα πράγματα που μια βαθύτερη φωνή προσπαθεί να μας αποτρέψει, κι όμως τα κάνουμε. Η φωνή της αποτροπής, λογικά, έρχεται από το μυαλό; Η άλλη, «από την καρδιά»; Ας μη μιλήσουμε για το γενικό παραλήρημα του έρωτα…

Πως Συνδέεται η “Λογική” με το “Συναίσθημα”

Η “Λογική” και το “Συναίσθημα” είναι δύο θεμελιακά αντικρουόμενες έννοιες. Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που έχουμε να αντιμετωπίσουμε, είναι η υπεροχή του ενός έναντι του άλλου και αντίστροφα.

Κουρτ Γκέντελ: ο μαθηματικός, με πρότυπο τον Πλάτωνα που «κατεδάφισε» την Λογική

Kurt_GoedelΤο 1906 γεννιέται στην Τσεχία ένα αγόρι με υψηλότατο βαθμό νοημοσύνης, ο Kurt Gödel, που θα γίνει ένας από τους σημαντικότερους μαθηματικούς, ή ο σημαντικότερος για πολλούς καθώς το περιοδικό Time τον ανέδειξε ως την κορυφαία μαθηματική προσωπικότητα του 20ου αιώνα. Έγινε διάσημος με το θεώρημα περί μη πληρότητας που ήρθε να αναταράξει τα μέχρι τότε συμβατικά και αξιωματικά μαθηματικά. Ήταν δηλαδή ο άνθρωπος που κατάφερε να «σπάσει» την λογική.

Οι άνθρωποι ενεργούν με βάση το συναίσθημα, μετά αιτιολογούν με βάση τη λογική

Συχνά πιστεύουμε ότι το ανθρώπινο πνεύμα χωρίζεται σε δύο μέρη: το συναισθηματικό και το λογικό. Καταλαβαίνουμε την ενεργό δύναμη του συναισθήματος: συχνά αντιδρούμε από φόβο, ενεργούμε από αγάπη ή πλεονεξία ή κάνουμε πράγματα ενάντια στην κρίση μας.

Λογική και ευαισθησία

Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε ότι κάθε συναίσθημα είναι μια μορφή ενέργειας, που παράγεται από τον οργανισμό . Στην περίπτωση λοιπόν που συνεχώς αγνοούμε το συναίσθημα μας , η ενέργεια του παραμένει εγκλωβισμένη μέσα μας , και προσπαθεί να βρει διέξοδο. Έτσι φυσικά εξηγούνται ψυχοσωματικά συμπτώματα όπως σφίξιμο στο στήθος , πνίξιμο στο λαιμό , εφίδρωση κά.

Η λογική του Αριστοτέλη

Ο Αριστοτέλης πίστευε ότι όλα όσα έχουμε μέσα στο μυαλό μας, ως ιδέες και σκέψεις, έχει φτάσει μέχρι τη συνείδηση μας χάρη σε όλα όσα έχουμε δει κι ακούσει. Είμαστε, όμως, προικισμένοι από τη γέννησή μας και με μυαλό, που σκέφτεται λογικά. Έχουμε την ικανότητα να ταχτοποιούμε τις εμπειρίες μας και όσα αντιλαμβάνονται 0ι αισθήσεις μας με λογικό τρόπο σε κατηγορίες και είδη. Κατ’ αυτό τον τρόπο, γεννιούνται μέσα στο μυαλό του ανθρώπου έννοιες όπως «πέτρα», «φυτό», «ζώο» και «άνθρωπος».

Η σύλληψη του ορθολογισμού και η πορεία προς την επιστημονική επανάσταση τον 17ο αιώνα

Ως μια επιστήμη συνυφασμένη με την πορεία της ανθρώπινης εξέλιξης, τα μαθηματικά έχουν τις ρίζες τους βαθιά στερεωμένες στα θεμέλια της παγκόσμιας ιστορίας. Η μαθηματική σκέψη, έστω και ακατέργαστη, πρωτοεμφανίστηκε αρκετές χιλιάδες χρόνια πριν. Ωστόσο σε όλη την διάρκεια της «επιστημονικής ιστορίας» επικρατούσε μια επιφυλακτική, ίσως και αρνητική, συμπεριφορά ως προς τα μαθηματικά και πολύ περισσότερο προς κάθε άλλη φυσική επιστήμη.

Λογική

Η λογική είναι η επιστήμη τού ορθού λόγου, της ορθής νόησης και τού ορθώς διανοείσθαι. Είναι τμήμα της Φιλοσοφίας που ερευνά τις διαδικασίες και τη δομή της σκέψης για να καθορίσει την ορθότητα και την τυπική συνάφειά τους, ανεξάρτητα από τον τρόπο ερμηνείας της φύσης και της διάρθρωσης της πραγματικότητας (μεταφυσική) καθώς και από τον τρόπο με τον οποίο η σκέψη τη γνωρίζει (γνωσιολογία).

Ορθολογισμός

Το να σκέπτεται και να κρίνει κανείς σύμφωνα με τις επιταγές τού ορθού λόγου. Στη φιλοσοφία είναι μια γνωσιολογική θεωρία και μέθοδος έρευνας που θεωρεί τον λόγο ως κύρια πηγή και έλεγχο της γνώσης, τείνει να μη λαμβάνει υπ’ όψιν της την κατ’ αίσθηση εμπειρία, σε αντιδιαστολή με την εμπειριοκρατία, και υποστηρίζει ότι υπάρχουν αλήθειες τις οποίες ο νους μπορεί να συλλάβει άμεσα, γιατί είναι αφ’ εαυτών προφανείς και πρόδηλες. Δηλαδή είναι κάθε φιλοσοφική θεωρία που πιστεύει ότι η δομή της πραγματικότητας είναι απόλυτα λογική, τέτοια δηλαδή που να μπορεί να την αντιληφθεί ολοκληρωτικά το λογικό του ανθρώπου.

Η λογική στον Αριστοτέλη

H λέξη «λογική» (όχι όμως και η έννοια) ήταν άγνωστη στην εποχή του Αριστοτέλη. Τη λέξη λογική με τη σημερινή της έννοια τη χρησιμοποίησε αργότερα πρώτος ο Αλέξανδρος ο Αφροδισιεύς.

Λόγος και λογική

H λέξη «λόγος» ήδη από την αρχαία εποχή είχε ένα πλήθος διαφορετικών σημασιών. Από την έννοια της ομιλίας, του λόγου (με την έννοια του βγάζω λόγο) έως τη «λογική σκέψη». H λέξη «λογικός» σημαίνει μεταξύ άλλων “ο έχων ορθό λόγο ή κρίση» και από το επίθετο «λογικός» προέρχεται η λέξη «λογική» (ή «λογική τέχνη» σύμφωνα με τους αρχαίους).